Czystsze powietrze, poprawa jakości życia i zdrowia. Mieszkańcy Goleniowa i Nowogardu stają przed szansą wymiany starych kotłów. Na ten cel trafi ponad 740 tys. zł z Zachodniopomorskiego Programu Antysmogowego. W środę, 11 marca 2020 r. Gminy Goleniów i Nowogard podpisały umowy dotacyjne w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego 2014–2020.
Możliwość wprowadzenia pilotażowego programu antysmogowego ze wsparciem środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego 2014-2020 to wynik pozytywnie zakończonych w lipcu 2018 r. negocjacji z Komisją Europejską. Wcześniej takiej możliwości nie było.
– Zachodniopomorski Program Antysmogowy rusza pełną parą. To przykład, że wspólnie z samorządami można tworzyć skuteczne partnerstwo. To projekt parasolowy, jeden z nielicznych w Polsce, ale wierzę, że z miesiąca na miesiąc będzie się rozwijał. Nie czekamy na działania innych instytucji. Sami zdecydowaliśmy, zorganizowaliśmy i wdrażamy inicjatywę, która pozwoli nam poprawić stan powietrza w regionie. Co prawda, jego jakość jest na Pomorzu Zachodnim lepsza niż w innych polskich regionach, ale mamy aspiracje, by czerpać wzory z państw Europy Zachodniej, ze Skandynawii. Duże pokłony dla tych samorządów, które zdecydowały się na złożenie aplikacji i sięgnięcie po unijne wsparcie w walce o czyste powietrze. Z pewnością to wyzwanie nie na jeden rok, a na kilka lat. Dlatego cieszę się, że udało się nam zachęcić lokalnych włodarzy gmin i miast do działań antysmogowych – powiedział Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz.
Zachodniopomorski Program Antysmogowy to tzw. projekt parasolowy. Oznacza to, że w pierwszej kolejności gminy składały wniosek o dofinansowanie ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego. Następnie, po rozstrzygnięciu konkursów przez Urząd Marszałkowski, mieszkańcy będą składać uproszczone wnioski o pomoc finansową już w swoich miejscowościach. Według ostrożnych szacunków, to efekt porównywalny do posadzenia ponad 2 tys. drzew.
Goleniów
– Za te środki, które otrzymaliśmy planujemy zmodernizować 70 pieców. To jest kropla w morzu potrzeb. Dobrze by było, by tych środków, które by motywowały ludzi do wymiany źródeł ciepła było jeszcze więcej. Bez zastrzyku finansowego będzie trudno w krótkim okresie doprowadzić do tego, by powietrze było czystsze – mówił zastępca burmistrza gminy Goleniów Henryk Zajko.
Gmina Goleniów zrealizuje projekt „Działania antysmogowe w Gminie Goleniów – wymiana/ likwidacja źródeł ciepła opartych o spalanie węgla”, którego wartość to 598 tys. zł i został w pełni dofinansowany ze środków unijnych. Działanie pozwoli na trwałą zmianę systemu ogrzewania opartego na paliwie stałym w 66 budynkach lub lokalach mieszkalnych na terenie gminy. Wsparcie będzie można uzyskać na podłączenie do sieci ciepłowniczej lub zainstalowanie ogrzewania gazowego czy innych rodzajów źródeł ciepła. Szacuje się, że inwestycje pozwolą na zmniejszenie o 0,52 Mg/rok ilości emitowanych pyłów do atmosfery, czyli o 78% w stosunku do stanu obecnego. W wyniku projektu zmniejszeniu o 376,94 Mg/rok ulegnie ilość emitowanego CO2 do atmosfery. To redukcja CO2 o 58% w stosunku do tego co jest obecnie. Działania zostaną zrealizowane do 16 października 2023 r.
Nowogard
– To są ważne działania. Wystarczy wieczorem wjechać w osiedle domków budowanych w latach 90 czy 80 XX wieku. Wiemy co tam się dzieje, tam nie da się wyjść z auta. To jest po prostu tragedia. Takich domków w naszej gminie jest mnóstwo, problem jest przepotężny – mówił zastępca burmistrza Gminy Nowogard Krzysztof Kolicki.
Projekt „Poprawa jakości powietrza w Nowogardzie w ramach Zachodniopomorskiego Programu Antysmogowego” obejmie swoim działaniem 20 budynków lub lokali mieszkalnych na terenie gminy i umożliwi wymianę systemu ogrzewania opartego na paliwie stałym na mniej emisyjne źródła ciepła. Inwestycje będą prowadzone wyłącznie w obiektach spełniających minimalne wymogi w zakresie efektywności energetycznej, co potwierdzi wykonanie 20 świadectw charakterystyki energetycznej. Mieszkańcy będą mogli się starać o grany na ten cel w wysokości 7,5 tys. zł. Szacuje się, że projekt przyczyni się do rocznego spadku emisji gazów cieplarnianych o 131,88 ton równoważnika CO2 i spadek emisji pyłów o 0,2 Mg/rok. Koszt działania to 179 tys. zł z czego 143 tys. zł to dofinansowanie środkami unijnymi. Działania będą zrealizowane do końca bieżącego roku.
Działania antysmogowe w regionie
Łącznie, dzięki realizacji 39 projektów dofinansowanych kwotą 34 mln zł, w regionie zostanie wymienionych 2511 źródeł ciepła i zostanie przeprowadzona termomodernizacja 433 budynków. Szacuje się, że całościowy spadek emisji CO₂ wyniesie 14 342 ton. Budżet pilotażowego Zachodniopomorskiego Programu Antysmogowego stanowią środki zarezerwowane w dwóch działaniach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego 2014-2020:
Działanie 2.14. Poprawa jakości powietrza – Zachodniopomorski Program Antysmogowy.
Z tych środków gminy będą mogły finansować likwidowanie szkodliwego dla środowiska źródła ciepła, a więc pieca węglowego lub kotła na węgiel i zastąpienie go nową jednostką wytwarzającą ciepło w oparciu o spalanie gazu lub inne źródło energii. W ramach ogłoszonego naboru złożone zostały 73 wnioski aplikacyjne. W wyniku przeprowadzonej oceny do dofinansowania skierowano 25 projektów na kwotę 15 197 054,00 zł.
Działanie 2.15. Termomodernizacja budynków jednorodzinnych – Zachodniopomorski Program Antysmogowy. W ramach działania możliwe będzie przeprowadzenie termomodernizacji budynków jednorodzinnych wraz ze zmianą indywidualnych systemów ogrzewania na bardziej ekologiczne. W ramach naboru złożono 63 wnioski aplikacyjne. Na podstawie przeprowadzonej oceny do dofinansowania zostało skierowanych 14 projektów na łączną kwotę dofinansowania 18 324 040,00 PLN.
Umowy wsparcia w ramach Zachodniopomorskiego Programu Antysmogowego podpisały już następujące gminy: Miasto Szczecin, Miasto Koszalin, Barlinek, Myślibórz, Czaplinek, Drawsko Pomorskie, Goleniów, Nowogard, Kołobrzeg, Mielno, Stargard, Szczecinek, Świnoujście, Wolin, Międzyzdroje.
